مهاجرت امروزه پدیده‌ای است که در ایران به یک موضوع عادی تبدیل شده و بسیاری از کلان‌شهرها را با چالش مواجه کرده است. علل تأثیرگذار بر مهاجرت روستاییان به شهرها در استان از ۴ بعد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جمعیت‌شناختی و طبیعی و کشاورزی قابل بررسی است که از این میان بعد اقتصادی نقش عمده‌ای ایفا می‌کند و روستاییان در تلاش برای بهبود زندگی خویش و درآمدزایی بیشتر دست به مهاجرت می‌زنند.
این مهاجران هم در مبدأ و هم در مقصد مسائل و مشکلاتی از جمله بروز نابسامانی‌های متعدد ناشی از فشار بر منابع و امکانات محدود جوامع شهری، بیکاری و کم‌کاری، کمبود فضای زیستی و آموزشی، آلودگی هوا و محیط‌زیست، سالخوردگی و زنانه شدن نیروی کار کشاورزی، تخلیه روستاها و غیره را بهوجود می‌آورند.
مهاجرت افراد جوان از روستا باعث کاهش رشد جمعیت، افزایش نسبت سالخوردگی و افزایش نسبت وابستگی در روستا می‌شود. عوامل اجتماعی و فرهنگی از نظر فراوانی دومین علت تبیین‌کننده مهاجرت است. هر چند دسته‌بندی عوامل اجتماعی و فرهنگی بسیار مشکل است، ولی مسلماً روستاییان به دلیل نبود مراکز دانشگاهی و کمبود مقاطع تحصیلی آموزش و پرورش به خصوص در مقطع متوسطه در روستاها، به شهرها مهاجرت می‌کنند.
در مجموع می‌توان گفت که نقش عوامل دافعه روستایی در مهاجرت از روستا به شهر بیشتر از سایر عوامل به‌خصوص عامل جاذبه شهری است. به عقیده آسیب‌شناسان اجتماعی درک نسل جوان جوامع روستایی و سوق دادن تسهیلات و امکانات روستایی در جهت انتظارات این نسل، ایجاد اشتغال در جوامع روستایی از طریق کارهای جنبی غیرکشاورزی، بالا بردن تسهیلات آموزشی در جوامع روستایی، بالا بردن امنیت روستاها از طریق کاهش اختلافات محلی، ارائه تسهیلات بیشتر برای روستاییان به منظور به‌کارگیری زمین‌های بایر، ایجاد سد یا چاه‌های عمیق در روستاها برای تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی، کاستن از جاذبه مشاغل کاذب شهری و ایجاد محدودیت‌هایی در جوامع شهری برای اسکان افراد در حاشیه شهرها راهکارهایی است که باید برای جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهرها مورد توجه قرار گیرند.
نظر شما